H ενεργοποίηση των Ομάδων Εργασίας και η σχετικά σύντομη επανέναρξη των συνομιλιών Χριστόφια και Ταλάτ ανέστρεψε το αρνητικό κλίμα της αποτελμάτωσης και της απαισιοδοξίας που κυριάρχησαν στην Κύπρο τα προηγούμενα 4 χρόνια.  Σ΄ αυτή την αλλαγή συνέλαβαν ουσιαστικά τόσο η διακήρυξη του Δημήτρη Χριστόφια για την πρόθεση του να ακολουθήσει μια διαφορετική πολιτική από τον προκάτοχο του, όσο και μια σειρά δηλώσεις του Ταλάτ που οδήγησαν σε συναντίληψη για τις παραμέτρους λύσης του Κυπριακού.  Όλα αυτά τα νέα δεδομένα αναθέρμαναν το διεθνές ενδιαφέρον σε βαθμό που εγκαταλείφθηκε η παλαιά αδιαφορία και απροθυμία για νέα προσπάθεια λύσης.  Ο Γενικός Γραμματέας εγκαταλείποντας τις τοποθετήσεις του προκατόχου του προχώρησε στον διορισμό ενός εξόχως ικανού και δραστήριου ειδικού αντιπροσώπου, προφανώς γιατί πείστηκε ότι αυτή την φορά υπάρχει ελπίδα λύσης.

 Όλα αυτά μέχρι που άρχισε η διαπραγμάτευση.  Από εκεί και πέρα άρχισαν τα γνωστά παιγνίδια και από τις δύο πλευρές.  Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη διορατικότητα για να καταλάβει κάποιος πως η προσπάθεια επίρριψης ευθυνών επανήλθε.  Άρχισε η διαπραγμάτευση δια των ΜΜΕ.  Και, όπως είναι φυσικό και όπως γινόταν πάντα εδώ και δεκαετίες, οι εκατέρωθεν θέσεις εδαιμονοποιούνταν και στην μια και στην άλλη πλευρά.  Μόνον αφελείς μπορούν να φανταστούν ότι μπορούν οι Ε/Κ από το πρωί μέχρι το βράδυ να καταδικάζουν την Τουρκία (δικαίως), αλλά να αναμένουν ότι οι Τ/Κ δεν θα την υπερασπιστούν.  Αντίθετα τέτοια τακτική εξωθεί τους Τ/Κ θέλουν δεν θέλουν να υπερασπιστούν την Τουρκία.  Και αντίστροφα ότι ο Ταλάτ θα μιλά για παρθενογένεση και ο Χριστόφιας δεν θα προβάλλει την μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας όχι μόνον οφείλει να κατανοήσει τις αρνητικές συνέπειες των από αέρος διαπραγματεύσεων αλλά πρέπει να προσπαθήσει να πετύχει τερματισμό αυτής της δημόσιας αντιπαράθεσης, που τους μόνους που ενισχύει και δικαιώνει είναι τους εχθρούς της λύσης.  Και για να κάνει κάτι τέτοιο πρέπει πρώτα να αναγνωρίσει ότι υπήρξαν και από την πλευρά μας ατυχείς, ατυχέστατες τοποθετήσεις που προκάλεσαν και έδωσαν αφορμές.  Όπως εκείνη η περίφημη δήλωση ότι ο Ταλάτ άλλα λεει μέσα και άλλα έξω, που τον παρέδωσε έρμαιο στα νύχια των Τούρκων και των Τ/Κ εθνικιστών.  Εξ΄ άλλου, για νάμαστε ειλικρινείς είναι ο Πρόεδρος που εξώθησε τα πράγματα με τις μηδενιστικές δηλώσεις που ακολούθησαν την τελευταία συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου, αφού το έναυσμα έδωσε η ισοπεδωτική ενημέρωση του.  Όταν κατάλαβε τι έγινε με τις μηδενιστικές δηλώσεις που ακολούθησαν την συνεδρία του Εθνικού προσπάθησε να μαζέψει τα πράγματα.  Όμως η ζημιά είχε γίνει.

 Το τελευταίο καιρό ακούγοντας τις τοποθετήσεις των Ε/Κ ηγετών διερωτώμαι αν πιστεύουν ότι είναι δυνατή η διαπραγμάτευση του κυπριακού από μηδενική βάση, κι αν κάτι τέτοιο έχει την παραμικρή ελπίδα επιτυχίας.  Παράδειγμα οι εγγυήσεις.  Σε πληθώρα σχεδίων της διεθνούς κοινότητας (κατ' ακρίβεια σε όλα) επρονοείτο συνέχιση των εγγυήσεων του 1960.  Αυτό ήταν απότοκο της εκτίμησης ότι οι τουρκικές εγγυήσεις ήταν η κατ' εξοχή κόκκινη γραμμή της Τουρκίας, χωρίς την οποία λύση δεν μπορούσε να υπάρξει.  Είναι γι' αυτό που ο σημερινός Πρόεδρος και το κόμμα του δεν διαφώνησε με τέτοια πρόνοια ούτε στο Ενοποιημένο Σχέδιο του 1986, ούτε στην Δέσμη Ιδεών Γκάλι του 1992, ούτε και με την σχετική πρόνοια του Σχεδίου Ανάν.  Η Ελληνική πλευρά εκτιμώντας ότι λύση χωρίς εγγυήσεις δεν ήταν εφικτή, επικέντρωσε την προσπάθεια της στην ύπαρξη ενός διεθνούς μηχανισμού (π.χ. ΟΗΕ, Ε.Ε) που να ενεργοποιεί τις εγγυήσεις πριν αναλάβουν δράση οι εγγυητές.  Αλήθεια τι έγινε σήμερα  κι’ αλλάξαμε προσέγγιση;  Μήπως καταλήξαμε στην ψευδαίσθηση ότι σήμερα κάτι τέτοιο είναι εφικτό, ενώ προχθές ήταν αδύνατο;

 Το έχω ξαναπεί.  Εάν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι οι συνομιλίες δεν μπορεί να είναι τίποτε διαφορετικό από την διαπραγμάτευση ΜΟΝΟΝ των πολύ περιορισμένων σημείων του Σχεδίου Ανάν που ο Τάσσος Παπαδόπουλος και το Εθνικό Συμβούλιο ζήτησαν εγγράφως από τον Γενικό Γραμματέα να αλλάξουν, τότε έχουμε χάσει επαφή με την πραγματικότητα και την λογική.  Γιατί δεν χρειάζεται ιδιαίτερη διορατικότητα για να καταλάβει κάποιος ότι κανένας δεν πρόκειται να πάει πέραν των όσων εμείς ζητήσαμε το 2005 (ένα ολόκληρο χρόνο μετά το δημοψήφισμα).

Αν αυτά τα απλά δεν συνειδητοποιηθούν και μάλιστα εγκαίρως, η νέα προσπάθεια θα είναι καταδικασμένη.  Η διχοτόμηση (που κατά τον Πρόεδρο) κτυπά την πόρτα μας θα είναι γεγονός τετελεσμένο.  Και το ποιος φταίει γι’ αυτή την κατάσταση θα είναι ερώτημα καθαρά ακαδημαϊκής φύσεως.