Είναι ενδιαφέρον ότι, η κατηγορία αυτών όλων που επιτίθενται στον Χριστόφια για την αντίδρασή του στην κριτική του πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, είναι η δήθεν αδυναμία του να δεχτεί την αντίθετη άποψη. Θα έπρεπε δηλαδή να σιωπήσει για να δώσει τα διαπιστευτήρια του σωστού δημοκράτη! Μάλλον, για δική τους αδυναμία να δεχτούν την αντίθετη άποψη θα πρέπει να μιλούμε.  Ο Χριστόφιας αντέδρασε με το δικό του τρόπο.  Μάλλον απολογητικά, κάλεσε σε διάλογο για τα σοβαρά προβλήματα του τόπου. Θα μπορούσε να αντιδράσει με τον άλφα ή βήτα τρόπο. Δεν  απείλησε και δεν φίμωσε κανένα. Ούτε η καριέρα του πρύτανη κινδυνεύει, ούτε το ψωμί των παιδιών του.  Όσο για το επιχείρημα για το πώς αντιδρούσαν οι προηγούμενοι Πρόεδροι, προφανώς δεν είχαν την ίδια μεταχείριση. Δεν θυμάμαι να τόλμησε κάποιος κρατικός αξιωματούχος να πει αυτά που ειπώθηκαν , είτε στον Τάσο, είτε στον Κληρίδη.

 Ο πρύτανης παρουσιάζεται σαν το θύμα της υπόθεσης. Και σίγουρα θα κέρδιζε την πλατιά εκτίμηση αν ήταν συνεπής με την ουσία των λόγων του. Δηλαδή να ήταν αντίθετος  στην  κατά καιρούς  έλλειψη δημοκρατίας και λογοδοσίας στην κοινωνία. Αλλά και να τον βλέπαμε να αντιδρά, για παράδειγμα, στην διαιώνιση μιας πεπαλαιωμένης αντίληψης για το κυπριακό που αφήνει τον τόπο στάσιμο, στην επιβολή των ΜΜΕ πάνω στη ζωή μας, στις κατασκευασμένες ειδήσεις τους  και πολλά άλλα.

Επί της ουσίας, γιατί το θέμα είναι και πολιτικό, είναι και ηθικό. Θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε τον κ. πρύτανη  πού ήταν, όταν ο Τ. Παπαδόπουλος το 2004 κατηγορούσε για προδοσία τον κάθε πολίτη που τολμούσε να υποστηρίξει το Σχέδιο Ανάν ή όταν ο Ν.Αναστασιάδης απειλούσε την Τσουγιοπούλου γιατί  “τόλμησε” να προσδώσει στην παιδεία ένα χαραχτήρα πιο κριτικό και πιο επιστημονικό. Ας μην πάμε όμως τόσο μακριά, γιατί ο κ. πρύτανης πιθανόν να ήταν απασχολημένος με τα πτυχία του και να μη γνώριζε. Ας πάμε στο πρόσφατο παρελθόν, στα γεγονότα του καλοκαιριού. Εδώ είναι εξάλλου η αφετηρία της κριτικής του στον Χριστόφια.

Κατηγορείται ο Χριστόφιας ότι δεν ανέλαβε την ευθύνη μετά το πόρισμα. Ο Χριστόφιας ένιωσε την ανάγκη, κατ’ αρχήν, όχι μόνο να διορίσει μια επιτροπή έρευνας των γεγονότων στο Μαρί, αλλά και να υποστεί την ανάκρισή της. Το πόρισμα Πολυβίου ήταν σκόπιμο και επιτηδευμένο. Ενοχοποιούσε και αθώωνε κατά το δοκούν. Ήταν, εξόφθαλμα, προκατειλημμένο και χωρίς  λογική ανάλυση. Είναι άξιο απορίας, πώς και ο πρύτανης και οι κατήγοροι του Χριστόφια, νιώθουν άνετα με ένα τέτοιο πόρισμα! Τον Χριστόφια θα τον κρίνουμε για τις τομές που δεν έκανε στον κρατικό μηχανισμό, για τις επιλογές των συνεργατών του, για το ότι δεν προσπάθησε να  “αγγίξει” το τέρας που λέγεται στρατός  και να περιορίσει την αυθαιρεσία του, για το συντηρητισμό του . Δεν είναι όμως η αποδοχή του πορίσματος το σωστό κριτήριο για τη δημοκρατικότητά του.

Είναι αλήθεια ότι στα γεγονότα του καλοκαιριού δοκιμάστηκε η δημοκρατία. Όχι όμως λόγω του Χριστόφια. Η δημοκρατία, όπως και το 2004, δοκιμάστηκε  μέσα στο γενικό κλίμα που δημιούργησαν οι πολιτικοί, η Εκκλησία, τα ΜΜΕ.  Μια Νέα Περιρρέουσα μίσους, όχι μόνο για τον Χριστόφια, αλλά γενικά για την Αριστερά, τον κόσμο της, την υπόληψή της. Βρισιές, χλεύη. Κανείς δεν άκουε, κανείς δεν συζητούσε.

Αν όντως ο πρύτανης και όσοι πήραν το μέρος του, ενδιαφέρονται πραγματικά για τη δημοκρατία, τη διαρκή αμφισβήτηση των κατεστημένων δομών  μέσω της επιστημονικής έρευνας, ας προωθήσουν  τα παρακάτω ερωτήματα- ζητήματα που έχουν σχέση με  τα γεγονότα του καλοκαιριού, ως τροφή για σκέψη στους νέους επιστήμονες:

α) Ο ρόλος των ΜΜΕ ήταν προς την κατεύθυνση  της απόδοσης της αλήθειας; Πρόβαλλαν τις ειδήσεις και τα στοιχεία επιλεκτικά, ναι ή όχι; Γιατί ενοχοποίησαν τον Χριστόφια πολύ πριν τις έρευνες, ενώ αντίθετα λογόκριναν θέσεις και ερμηνείες που παρέπεμπαν στην ενοχή του στρατού και της κρατικής γραφειοκρατίας;

β) Γιατί δεν έγινε συζήτηση για το ρόλο του στρατού, ως θεσμού, αλλά και ως πιθανού υπεύθυνου για την τραγωδία;  Είναι μήπως θέμα ταμπού; Δεν είναι όλα, όπως λέτε και ‘σεις, κάτω από αμφισβήτηση και κρίση;

γ) Γιατί δεν έγινε σοβαρή συζήτηση για το πώς συγκροτήθηκε αυτό το κράτος το 1960 και αν διατηρεί και σήμερα παλιά κατάλοιπα. Τα κριτήρια εισδοχής στον κρατικό μηχανισμό, την επάρκεια των στελεχών του, το αν υπάρχει έλεγχος ή όχι, ποιο ρόλο είχε η Δεξιά και ποιο η Αριστερά, οι ευθύνες των πολιτικών κλπ.

δ) Πώς το “ κίνημα των αγανακτισμένων”, ενώ διακήρυττε την ανάγκη για  μετάβαση σε μια νέα εποχή, κατέληξε να είναι ένα κίνημα συντηρητισμού, εθνικισμού, ρατσισμού και προβολής οπισθοδρομικών θεσμών, όπως ο στρατός και η Εκκλησία;

Μάριος Θρασυβούλου