Τι έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε τη φράση "εμπορία προσώπων";

Γνωρίζετε ότι τα θύματα εμπορίας είναι περισσότερα από 21 εκατομμύρια παγκοσμίως και τουλάχιστον 880 χιλιάδες (στοιχεία του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας) βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

Γνωρίζετε ότι η πιο συνηθισμένη μορφή εμπορίας προσώπων (79% του συνολικού αριθμού των θυμάτων) είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση, με θύματα κυρίως γυναίκες και μικρά κορίτσια, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται η εκμετάλλευση στην εργασία (18% του συνόλου των θυμάτων);

Γνωρίζετε ότι το 20% των θυμάτων είναι μικρά παιδιά;;

Γνωρίζετε ότι τα κέρδη των σύγχρονων δουλεμπόρων υπολογίζεται ότι μπορεί να φτάνουν τα US$ 31,6 δισεκατομμύρια; Αυτό το σύγχρονο δουλεμπόριο, με σκοπό την εκμετάλλευση ανθρώπων στην εργασία ή την εκπόρνευση και τη σεξουαλική τους εκμετάλλευση, είναι ένα από τα χειρότερα εγκλήματα κατά της ανθρώπινης ύπαρξης, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δεν γνωρίζει σύνορα, φυλή, θρησκεία, ηλικία.

Ο καθορισμός της 18ης Οκτωβρίου ως της πανευρωπαϊκής ημέρας κατά της εμπορίας προσώπων έγινε το 2007, για να αποτελεί η μέρα αυτή κάθε χρόνο σταθμό αξιολόγησης των ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών που στοχεύουν στην πρόληψη και καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Αυτός ήταν και ο στόχος της Πανευρωπαϊκής Διάσκεψης που έγινε πριν από λίγες μέρες στις Βρυξέλλες με πρωτοβουλία της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει την ανάγκη για μια πιο συντονισμένη και συλλογική προσέγγιση κατά του εγκλήματος αυτού. Η δέσμευση αυτή της Ένωσης έχει εκφραστεί κυρίως μέσω του προγράμματος της Στοκχόλμης, της έκδοσης της Οδηγίας για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων και την προστασία των θυμάτων της, που σύντομα θα εφαρμοστεί από όλα τα κράτη μέλη, τον διορισμό από την Επιτροπή της συντονίστριας κατά της Εμπορίας Προσώπων και συμπατριώτισσας μας κ. Μύριας Βασιλειάδου, και πιο πρόσφατα μέσω της νέας στρατηγικής για την εξάλειψη της εμπορίας προσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Κυπριακή Προεδρία δεν θα μπορούσε να μείνει αμέτοχη στις προσπάθειες αυτές. Αντιθέτως, πήραμε τη σκυτάλη από τις προηγούμενες προεδρίες και ανεβάσαμε ακόμα πιο ψηλά το θέμα αυτό στην ατζέντα της Προεδρίας μας. Είναι γεγονός πως, παρά τις προσπάθειες, το έγκλημα αυτό παραμένει μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μορφές οργανωμένου εγκλήματος που απλώνει τα πλοκάμια του παντού, εκμεταλλευόμενο τη φτώχεια και την ανέχεια στις χώρες προέλευσης των θυμάτων. Είναι ένα φαινόμενο που προσβάλλει τον πολιτισμό μας, ένα φαινόμενο που μας αφορά όλους.

Η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση στην τραγική αυτή πραγματικότητα. Όπως όλοι γνωρίζουμε, τα δίκτυα της εμπορίας προσώπων άπλωσαν τη δράση τους και στη χώρα μας, που λόγω της γεωγραφικής της θέσης αποτελεί πρώτο σημείο εισόδου μεταναστών στην Ευρώπη και χώρα προορισμού θυμάτων εμπορίας προσώπων. Τα τελευταία χρόνια έχουμε προχωρήσει σε σειρά δράσεων όπως ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσία μας ώστε να συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις διεθνείς συμβάσεις, η σύσταση της Πολυθεματικής Συντονιστικής Ομάδας για την Εμπορία Προσώπων της οποίας αποκλειστικός σκοπός είναι η αναγνώριση των πραγματικών διαστάσεων του προβλήματος και η επεξεργασία συγκεκριμένων λύσεων, και η επεξεργασία και υλοποίηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα έτη 2010-2012. Παράλληλα η Κύπρος αποτέλεσε τη 10η χώρα που επικύρωσε τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Εμπορίας Προσώπων.

Παραμένει όμως δύσκολος ο εντοπισμός των θυμάτων, η αποτελεσματική προσαγωγή των ενόχων ενώπιον της δικαιοσύνης και η επιβολή αποτρεπτικών ποινών, ενώ αδυναμία παρουσιάζεται ακόμα στην αποτελεσματική προστασία και στήριξη των θυμάτων, ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται ιδιαίτερα και η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική.

Η αντιμετώπιση του φαινόμενου δεν είναι εύκολη. Χρειάζεται η εμπλοκή όλων. Κυβερνήσεις και κοινωνία των πολιτών πρέπει να δείξουμε μηδενική ανοχή στο φαινόμενο αυτό και να σταθούμε ασπίδα προστασίας ενάντια στην εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο.

* Υπουργός Εσωτερικών