Γράφει ο Χρήστος Πουργουρίδης

Πρώην βουλευτής, δικηγόρος, Κύπρος

10.11.2012 - Για την υπέρβαση της κρίσης

Οι εκπρόσωποι της τρόικας είναι εδώ και άρχισαν τις επαφές που αργά ή γρήγορα θα οδηγήσουν στην υπογραφή συμφωνίας με την οποία το κυπριακό κράτος θα υποδουλωθεί στους ξένους δανειστές του. Ο επόμενος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι ουσιαστικά εντολοδόχος των υπαλλήλων της τρόικας. Αυτά που γράφω περί υποδούλωσης στους ξένους ξέρω πως πολλοί τα θεωρούν υπερβολές και μερικοί άλλοι φαιδρότητες. Θα διαπιστώσουν σύντομα ποσό ορθός είναι αυτός ο συλλογισμός. Που βασίζεται στην απλή θέση ότι άνθρωποι που δεν έχουν οικονομική ανεξαρτησία δεν έχουν καμιά άλλη ανεξαρτησία. Πολλοί αναγνώστες αυτής της στήλης μού υποδεικνύουν συχνά ότι τα κείμενα της διαχέονται από μια απογοήτευση, την ώρα που ο κόσμος έχει ανάγκη από λόγους παραμυθίας και ενθάρρυνσης. Ο κόσμος θα πρέπει να πάψει να ζει με ψευδαισθήσεις. Ο κυπριακός λαός θα πρέπει να πάψει να ακολουθεί τυφλά τα πολιτικά κόμματα με τις ιδεολογίες του συρμού, οι οποίες σχεδόν πάντα απύθμενα αβέλτερες τον οδηγούν στο να εκλαμβάνει το ψεύτικο για αληθινό, ακόμη κι όταν η αλήθεια είναι πασιφανής. Οι πολίτες αυτού του τόπου θα πρέπει να κατανοήσουν ότι δεν είμαστε ανεπτυγμένοι πνευματικά και έτσι γινόμαστε τα εύπιστα και πρόθυμα θύματα κομματικών θεωριών, και δεν στεκόμαστε επαρκώς κριτικά απέναντι τους. Είμαστε, όπως συχνά λέω, ένας λαός του οποίου η μεγάλη πλειονότητα περιορίζεται σε ρόλο άκριτου κομματικού χειροκροτητή. Ο πολίτης αυτού του τόπου πρέπει επιτέλους να ακούσει τη φωνή του σύγχρονου Έλληνα στοχαστή Στέλιου Ράμφου, που απευθυνόμενος στους Έλληνες πολίτες λέει: «Άσ' τους άλλους. Εσύ ο ίδιος πού ευθύνεσαι; Τι προσάπτεις στον εαυτό σου; Από εκεί θα βρεθούν τα υπόλοιπα. Όσο αυτό δεν γίνεται, η κρίση θα παρατείνεται, το σάπισμα θα βαθαίνει και τα φαινόμενα της ανομίας θα γίνονται πιο άγρια».

Η σημερινή δύσκολη περίσταση μπορεί πράγματι να αναδειχθεί σε ευκαιρία εφόσον θα θεωρήσουμε την οικονομική χρεοκοπία ως σύμπτωμα και αναζητήσουμε την ασθένεια που οδήγησε σ' αυτή. Να πάμε πίσω από τα συμπτώματα και να αναζητήσουμε τα αίτια. Πώς να είμαι όμως αισιόδοξος, όταν κανένας πολιτικός σ' αυτόν τον τόπο δεν προβληματίζεται για τα αίτια της κρίσης. Όλοι μιλούν για διορθωτικά και για διαρθρωτικά μέτρα. Εγώ όμως ερωτώ: ποια διορθωτικά ακόμη και διαρθρωτικά μέτρα θα καταπολεμούσαν τη διάχυτη και σχεδόν καθολική ζηλοφθονία των Κυπρίων; Τον φόβο των ευθυνών και τη δίψα για γρήγορο και χωρίς κόπο πλουτισμό; Την πρωτοφανή έλλειψη αυτοσεβασμού πως μας κάμνει συχνά να γινόμαστε αδίσταχτοι και αδιάντροποι; Τι θα γίνει με τα μεγάλα τμήματα του λαού που αρνούνται να εφαρμόσουν τους νόμους; Πώς θα κατοχυρωθεί ηθικά η θεσμική αυστηρότητα απέναντι τους, όταν οι φορείς της πολιτικής εξουσίας είναι ανυπόληπτοι; Και πώς θα γίνουν σεβαστοί, αν δεν ανανεωθούν ευρύτατα με ποιοτικά κριτήρια; Ποια μέτρα θα μας απαλλάξουν από το σύνδρομο της μετριότητας και τον απηνή διωγμό κάθε προικισμένου ανθρώπου;

Ο Στέλιος Ράμφος υποδεικνύει στο βιβλίο του «Η Λογική της Παράνοιας» ότι «χωρίς ανθρωπολογική προετοιμασία και μερίμνα όλες οι μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες θα παγιδευθούν στα ναρκοπέδια των παραδοσιακών συμπεριφορών και ή θα αναδιπλωθούν ή θα εφαρμοστούν τυρρανικά και θα ναυαγήσουν», για να προσθέσει: «Εάν μου ζητούσαν να συνδέσω την υπέρβαση της δημοσιονομικής κρίσεως με μια συστημική επιδίωξη, αυτή θα ήταν οι Έλληνες να προκόβουν και στον τόπο τους, όπως συμβαίνει όταν ζουν στις ανεπτυγμένες ξένες χώρες. Εκεί η αξιοκρατία αποτελεί αντιστάθμισμα ενδεχομένων υπερβολών της δημοκρατίας· εδώ ο ισοπεδωτικός ομαδισμός προσκυνά τους ισχυρούς δουλικά και εξοντώνει τους άξιους μεταβάλλοντας την κοινωνία σε κοιμητήριο κάθε νέας γενιάς». Πόσο σοφά προσεγγίζει το θέμα! Και αυτά που γράφει ισχύουν απόλυτα και για τους εν Κύπρω Έλληνες.

Η κύρια παράμετρος της υποδούλωσης μας στους τροϊκανούς είναι σαφέστατα ανθρωπολογική. Με μια παιδεία που δεν έχει κανέναν σύγχρονο προσανατολισμό και έμεινε βασικά στα όσα εδιδάσκσντο στα σχολεία την εποχή του Βυζαντίου, πώς μπορώ να είμαι αισιόδοξος; Σίγουρα η κρίση προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία να φτιάξουμε μια καινούργια κοινωνία. Για να το πετύχουμε, πρέπει να το προσπαθήσουμε.