Γράφει ο Γαστών Νεοκλέους

Οικονομολόγος, Οικολόγος, Ακτιβιστής, Λευκωσία

28.4.2012 - ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΚΥΠΡΙΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ

ΠΟΥ ΚΡΑΤΟΥΝ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥΣ ΤΗΝ ΤΥΧΗ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΑΣ

ΚΑΙ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΑΣΗΚΩΤΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΙΩΝΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

(Η επιστολή αυτή είχε σταλεί πριν ακριβώς δυο χρόνια και παρά τη διάρρευσει των δύο ετών παραμένει τραγικά επίκαιρη, και  ως εκ τούτου ξανα-στέλνεται σήμερα αναλλοίωτη ως ύστατη προσπάθεια αντιμετώπισης της κατοχής / διαίρεσης / καταστροφής)

Αγαπητοί συμπατριώτες

1.                  Έχω χάσει τελευταία τον ύπνο μου με τις πολιτικές μας εξελίξεις.  Άλλοι τον έχασαν με την οικονομική κρίση που μας πολιορκεί, αυτή όμως θα περάσει, αργά ή γρήγορα, με βάση τη θεωρία των οικονομικών κύκλων.  Τι θα γίνει όμως με το μέλλον του νησιού μας;  Πορευόμαστε ακάθεκτοι τον τελευταίο μισό αιώνα από το κακό στο χειρότερο και ο τόπος μας και οι άνθρωποί του χάνονται.

2.                  Ένα-ένα τα σχέδια και πρωτοβουλίες λύσεων συμβίωσης και προοπτικής προόδου και ευημερίας τα έχουμε στραπατσάρει, τα τινάξαμε στον αέρα, μια εμείς και μια οι Τούρκοι, γυρεύοντας πάντα κάτι καλύτερο, με αποτέλεσμα να μείνουμε σήμερα ξεκρέμαστοι και εκτεθειμένοι μπροστά στον εθνικισμό που επανέρχεται με την μορφή του Έρογλου, και όχι μόνο…  Και φτάσαμε στο τραγελαφικό να ελπίζουμε τώρα από την Τουρκία να πιέσει για λύση, αφού ο «νέος» Τουρκοκύπριος ηγέτης είναι πιο ευχαριστημένος όπως έχουν τα πράγματα…

3.                  Αφού δεν είδαμε τι γινόταν στην πατρίδα μας για πολλές δεκαετίες, αφού δεν είδαμε τη συρρίκνωση του πληθυσμού της τουρκοκυπριακής κοινότητας που προέκυψε από τη δική μας βουλιμία και αλυτρωτικές ψευδαισθήσεις και από την τουρκική επεκτατικότητα και διχοτομική στόχευση που εξυπηρετούσαν ξένα παρά δικά μας συμφέροντα, οδηγήσαμε τα πράγματα στον ανεξέλεγκτο εποικισμό και εκτουρκισμό της μισής μας πατρίδας, ενώ χάσαμε τον έλεγχο και στο άλλο μισό.  Και καταντήσαμε να συζητούμε μια ζωή για το Κυπριακό ενώ η ποιότητα ζωής έχει υποβαθμιστεί επικίνδυνα.

4.                  Μηδενίζοντας τη μοναδική ιστορική προοπτική που δημιουργήθηκε τον τελευταίο μισό αιώνα για ενοποίηση του λαού του νησιού μας, που φάνηκε πιθανή το 2003 ως αποτέλεσμα της εξέγερσης των Τουρκοκυπρίων ενάντια στην σκληροπυρηνική τους ηγεσία, και αφού αποφύγαμε να δουλέψουμε να κάνουμε το σχέδιο Αννάν καλύτερο και να το υποστηρίξουμε για να σταματούσαμε τον κατήφορο και την κατοχή, πείσαμε τον εαυτό μας ότι κάναμε αντίσταση και μείναμε στο κενό.  Αντίσταση όμως θα ήταν να βασιστούμε κάπου για να κτίσουμε προοπτική και μέλλον για τον τόπο μας κι όχι να περιχαρακωθούμε πίσω από τις φοβίες και τις ανησυχίες μας που μας τις αναμόχλευσε ο εθνικισμός μας που πουθενά δεν μπορεί να μας οδηγήσει.

5.                  Γίνεται τώρα μια σημαντική (τελευταία ίσως) κίνηση για να ξεπεράσουμε το αδιέξοδο.  Εμείς όμως είμαστε κολλημένοι και ζητούμε μάλιστα από τον Πρόεδρό μας να αποσύρει τα όσα συμφωνήσαμε με τον κ Ταλάτ και να αρχίσουμε από την αρχή.  Αυτό πολύ θα το ήθελαν οι ακραίοι κάθε πλευράς για να διατηρήσουν την μίζερη διχοτόμηση που πιστεύουν ότι την ελέγχουν καλύτερα απ΄ ότι ένα ενωμένο νησί με ανάμειχτους κατοίκους.  Άποψή τους, βέβαια, που δικαιούνται να την έχουν αφού είναι τόσο κολλημένοι στην εθνικοφροσύνη τους, όμως ο λοιπός πληθυσμός δεν βλέπει πως η διατήρηση της σημερινής διχοτόμησης (που σύντομα θα πάψει να είναι ντε-φάκτο και θα γίνει ντε-γιούρε – βλ. ΕΔΑΔ, βλ. απευθείας εμπόριο) θα καταστρέψει οριστικά την επιβίωσή μας στο αγαπημένο μας νησί;  Πώς θα ζήσουμε (είτε οι ΕΚ είτε οι ΤΚ) όταν στα επόμενα χρόνια το μισό σχεδόν εκατομμύριο εποίκων (είτε τους έχουν δώσει «ιθαγένεια» είτε όχι) θα αυξηθεί ακόμη πιο πολύ και θα καταστήσει τη ζωή όλων των γνήσιων Κυπρίων αφόρητη αφού θα έχει αλλοιώσει οριστικά και αμετάκλητα όλες τις παραμέτρους λύσης που προσδοκούσαμε όλα αυτά τα χρόνια.

6.                  Ο Κληρίδης, παρά και τα δικά του λάθη, είχε σε διάφορες ευκαιρίες ζητήσει να λογικευτούμε και να προλάβουμε τα χειρότερα.  Το έκανε το 1973/4 όταν είχε σχεδόν φτάσει σε συμφωνία με τον Ντενκτάς, που ήταν καλύτερη από τη Ζυρίχη αλλά επειδή απέκλειε την Ένωση δεν την αποτολμήσαμε…  Δεν είχαμε ακόμη ωριμάσει ως λαός.  Το τραγικό όμως είναι ότι δεν φαίνεται να έχουμε ωριμάσει ούτε και σήμερα.  Το έκανε (ο Κληρίδης) το 1974/5 στην γκαλερί Αργώ που προ-λάλησε την ανάγκη ομοσπονδιακής λύσης και τον θεώρησαν ηττοπαθή και μειοδότη, αλλά δυόμιση χρόνια μετά την δεχτήκαμε (την ομοσπονδία) όταν πλέον οι πρόσφυγες δεν ήσαν μέσα στα αντίσκηνα και δεν ήταν άμεσα ανθρωπιστικό θέμα η επιστροφή τους.  Είχαν βλέπετε αρχίσει να συνηθίζουν όλοι με τα νέα δεδομένα αντίστασης ή βολέματος ή προσδοκίας για κάτι το καλύτερο που δεν κινούνταν.  Είχε βέβαια στο μεταξύ ισχυροποιηθεί και η τουρκική αδιαλλαξία που πίστευε πως το Κυπριακό είχε λυθεί το 1974…

7.                  Και ήλθε το 2003-04 όπου η νέα τουρκική κυβέρνηση υπό τους Γκιουλ-Ερτογάν διατράνωναν πως ήθελαν λύση και πως το Κυπριακό δεν είχε λυθεί το 1974.  Η προσπάθεια Κληρίδη (παρά τα πισωγυρίσματα με την, νωρίτερα, καταστροφή των ιδεών Γκάλι και τους S-300) άρχισε να ανοίγει επιτέλους προοπτική λύσης.  Στην ίδια περίοδο η ενεργός συμπαράσταση της Ελλάδας και η σύμπλευση των νέων ηγετών στην Τουρκία (ενθαρρυμένοι και από την κινητοποίηση των Τουρκοκυπρίων την οποία βέβαια και ενθάρρυναν) οδηγούσαν τα πράγματα στην επίλυση και επανένωση του νησιού μας και στο σταμάτημα  της κατρακύλας αλλοίωσης του νησιού μας.

8.                  Κι ενώ οι Τουρκοκύπριοι ενέτειναν τον αγώνα τους και έτειναν χέρι φιλίας και συνεργασίας προς εμάς (μέσα από την απογοήτευση και μιζέρια που τους οδήγησαν οι εθνικιστές και τα ξένα συμφέροντα για μισό αιώνα), εμείς ζώντας σε άλλες εποχές, ίσως γιατί ποτέ δεν πιστέψαμε στους ανθρώπους, ίσως γιατί είχαμε πολλές τραυματικές εμπειρίες που δεν μας άφηναν, ίσως γιατί κάποιοι μάς θέλανε να μείνουμε κολλημένοι για να μας εκμεταλλεύονται, μείναμε στην άρνηση και την εθνική αντίσταση.  Μια αντίσταση στην οποία οδηγήθηκε ο λαός ενθαρρυμένος από εκείνους που δεν είχαν το όραμα αυτό της νέας εποχής που ορθωνόταν μπροστά μας.

9.                  Και αφού οι Τουρκοκύπριοι ολοκλήρωσαν την εξέγερσή τους (και παρά το ράπισμα που δέχτηκαν κατά το δημοψήφισμα) ανάδειξαν το 2005 ηγέτη τους έναν ΤΚ πολιτικό της αριστεράς που είχε συμμετάσχει στην εξέγερση και που πίστευε στη λύση, και που δήλωνε πως ήθελε μια πραγματική ομόσπονδη Κύπρο για τους Κυπρίους (διαμετρικά αντίθετος με τα όσα πρέσβευε και προωθούσε για 50 χρόνια ο Ντενκτάς).  Και συνέβαλε η παρουσία Ταλάτ στην αλλαγή των δεδομένων και στην ελεύθερη Κύπρο όπου ο λαός άρχισε να συνειδητοποιεί τι γινόταν και έφερε στην εξουσία τον επίσης αριστερό πολιτικό Δημήτρη Χριστόφια – μια προσωπικότητα ευγενική και ανθρώπινη, έναν ηγέτη που πίστευε στον άνθρωπο, που πίστευε στη λύση.

10.              Όμως η συγκυρία δεν ήταν αρκετή, αφού χάσαμε πολύτιμο χρόνο με την αντιδραστική μας κυβέρνηση (τρία χρόνια σύμπλευσης Τάσσου-Ταλάτ δεν μας οδήγησαν πουθενά παρά στην πτώση της διοίκησης του κόμματος της αριστεράς στην ΤΚ κοινότητα από το οποίο είχε ξεπηδήσει ο κ Ταλάτ) με αποτέλεσμα να είναι κάπως πιο δύσκολα τα πράγματα, παρά το ότι η παρουσία Ταλάτ και Χριστόφια υποσχόταν επιτέλους το θαύμα.

11.              Δυστυχώς το θαύμα έμεινε στη μέση αφού η Άγκυρα (ή το βαθύ κράτος) φαίνεται πως δεν τον ήθελαν (τον Ταλάτ) να φτάσει στο τέρμα της διαδρομής.  Όμως ενώ διαφαινόταν ουσιαστική πρόοδος και οι δυο ηγέτες μας σιγά-σιγά προχωρούσαν και ελπίζαμε πως θα επενέβαινε ο διεθνής παράγων για την επιτυχία της προσπάθειας, αυξήθηκαν οι μαξιμαλιστές του ελληνοκυπριακού περίγυρου με δηλώσεις τους που υπέσκαπταν τη λύση, οι οποίοι συνέβαλαν στην αύξηση του αντίστοιχου τουρκικού μαξιμαλισμού που έφερε τον Έρογλου στην εξουσία.  Και όλα έγιναν ξαφνικά πιο απαισιόδοξα.

12.              Οι μαξιμαλιστές συνεχίζουν βέβαια το βιολί τους, λέγοντας πως τι Ταλάτ τι Έρογλου, και πως μόνο η Τουρκία μπορεί.  Είτε είναι έτσι είτε όχι, τώρα δεν μας μένει άλλη διέξοδος από την αξιοποίηση της ευρωπαϊκής εικόνας και προσπάθειας που προωθεί συστηματικά η Τουρκία με τους Γκιούλ-Ερτογάν με το να τους φέρουμε στο ίδιο τραπέζι, μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση (που η Τουρκία την δέχεται να προεδρεύει…), τον ΟΗΕ, την Αγγλία, την Ελλάδα, και, βεβαίως, με τις δυο κοινότητες, για να φτάσουμε στη συμφωνία.  Ο Αναστασιάδης την ονομάζει διευρυμένη διαπραγμάτευση των δυο ηγετών, ο Χριστόφιας την επιθυμεί να γίνει μόνο αν θα είναι παρούσα και η Κυπριακή Δημοκρατία, πέρα από τις δυο κοινότητες, κοκ.

13.              Εγώ λέω πως έφτασε η ώρα.  Ή ταν ή επί τας.  Ας αρπάξουμε την ευκαιρία των διευρυμένων συνομιλιών κι ας αναγκάσουμε τον Έρογλου να συνθηκολογήσει, ή αλλιώς ας εκτεθεί ενώπιον όλων για την αδιαλλαξία του.  Αν η Τουρκία παρουσιαστεί η αδιάλλακτη, ας πληρώσει αυτή το τίμημα.  Φτάνει να τεθεί η συζήτηση στη βάση των αρχών που έχουν συμφωνηθεί μέχρι σήμερα.  Τι έχουμε να χάσουμε;  Αντίθετα, μόνο κέρδη μπορούμε να αποκομίσουμε τώρα που η Τουρκία το παίζει προοδευτική και ανοικτόμυαλη και θέλει να κερδίσει τους Ευρωπαίους.  Διότι εξάλλου πώς αλλιώς πιστεύουμε πως θα λύσουμε το Κυπριακό;  Με συνομιλίες τετ-α-τετ με τον Έρογλου;  Ούτε ύστερα από εκατό χρόνια δεν φαίνεται να είναι δυνατή η συνεννόηση μαζί του αν θα είναι μόνος του στο τραπέζι χωρίς πλαίσια και επιτήρηση.

14.              Άρα ας κάνουμε επιτέλους το άνοιγμα.  Ας αρπάξουμε την πρόταση (μπλόφα ή μη) της Τουρκίας κι ας σπεύσουμε να φτάσουμε στη λύση-πακέτο που να μας απελευθερώσει από τη μιζέρια της διχοτόμησης που καμιά προοπτική δεν φαίνεται να δίνει στο νησί μας και τους ανθρώπους του.  Ας προκαλέσουμε την αντιστροφή της κατοχής, την λήξη του εποικισμού, την λήξη της καταπάτησης της περιουσίας μας και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.  Ας δώσουμε την ευκαιρία για ανοικοδόμηση και επιστροφή.  Ας κινηθούμε με τρόπο που να κερδίσει την εκτίμηση των απλών ανθρώπων στην Κύπρο και το εξωτερικό.  Ας δυναμώσουμε το εσωτερικό μας μέτωπο ενισχύοντάς το με αυτοπεποίθηση, περηφάνια και προοπτική.  Ας κάνουμε τους Τουρκοκύπριους να κοιτάξουν και πάλι προς εμάς ως την σανίδα σωτηρίας τους, για να αποπροσκολληθούν για τα καλά από τους κύκλους που τους καταδίκασαν στην καθυστέρηση και τον ξεριζωμό για 50 τόσα χρόνια (έστω κι αν μερικοί από αυτούς βολεύτηκαν και νέμονται τη γη και το βιος μας).  Ας τονώσουμε την εμπιστοσύνη στον κάθε πολίτη αυτού του τόπου πριν χάσουμε και τ’ αυγά και τα καλάθια.  Ήδη ένας φίλος επιχειρηματίας μού είπε πρόσφατα πως έχει απογοητευθεί πλήρως πως λύση δεν έρχεται και πως από τώρα έχει ήδη κάνει κινήσεις για να μεταφέρει στο μέλλον τα κεφάλαιά του στο εξωτερικό σταματώντας οριστικά τις επενδύσεις στην Κύπρο…  Πού πάμε λοιπόν με μισή πατρίδα και χωρίς προοπτική;

15.              Μια παλιά αμερικανο-εβραία φίλη, Καθηγήτρια πανεπιστημίου, παντρεμένη με φίλο ΕΚ της Αγγλίας, μου ανέφερε σε πρόσφατη επίσκεψή της στην Κύπρο πως ο εθνικισμός και ο φανατισμός μόνο καταστροφή μπορούν να φέρουν και ότι η ίδια πιστεύει πως το Ισραήλ δεν έχει μέλλον και πως θα αφανιστεί στα επόμενα 50 χρόνια υπό την πίεση των αμέτρητων Αράβων.  Εκπλάγηκα γιατί θεωρούσα το Ισραήλ άτρωτο.  Κι όταν σου το λέει μια Εβραία Καθηγήτρια αυτό, μετρά.  Μού είπε όμως και ότι ανάλογη τύχη θα έχει και η Κύπρος αν δεν βρούμε τον τρόπο να την επανενώσουμε για να την κάνουμε την Κύπρο των ανθρώπων της, την Κύπρο της συνεργασίας, της ανθρωπιάς και της προοπτικής.  Ας μας προβληματίσει αυτό το τελευταίο ακόμη πιο πολύ.  Εμένα με έχει σιοκάρει.

Συναγωνιστικά

τηλ. 99.568.223,  φαξ 22.592.030

Γαστών Νεοκλέους

email address:  enorasis@spidernet.com.cy