Γράφει ο Αιμίλιος Λεμονάρης

Δικηγόρος, Λευκωσία

22.8.2012 - Δημόσια Συγνώμη για ένα λάθος.

Από τους 35 που στις 14 Απριλίου 1941, σ’ ένα καφενείο στη Σκαρίνου, ίδρυσαν το ΑΚΕΛ οι πέντε ήταν δικηγόροι. O ένας ήταν γιατρός. Οι τρείς ήταν δημοσιογράφοι. Οι θεμελιωτές του κόμματος ήταν φιλελεύθεροι αστοί. Η έμπνευση ανήκει στο Λεμεσιανό δικηγόρο Φειδία Κυριακίδη. Η μεθόδευση για την ιδρυτική συνάντηση ήταν δουλειά του νεαρού τότε δικηγόρου κ. Γεώργιου Βασιλειάδη.  Από τους ιδρυτές του ΑΚΕΛ ελάχιστοι άνηκαν προηγουμένως στο Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου. Εκείνος που ξεχωρίζει είναι ο Πλουτής Σέρβας. Στόχος ήταν η δημιουργία κόμματος αρχών που να αγκαλιάσει όλα τα στρώματα του λαού.

Οι πρωτεργάτες του κόμματος πίστευαν στην ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Ο δογματισμός ήταν έξω από τις σκέψεις τους. Ανάμεσα τους υπήρχαν ιδεολόγοι και οραματιστές όπως ο Πλουτής Σέρβας και ο Αδάμ Αδάμαντος. Τα μέλη και τα στελέχη μπορούσαν να δρουν και να εκφράζονται ελεύθερα. Δεν υπήρχαν καταστατικές δεσμεύσεις. Το πρώτο Καταστατικό εγκρίθηκε από την Παγκύπρια Συνδιάσκεψη που έγινε τον Απρίλη του 1946.

Από την ίδρυση του κόμματος μέχρι την έγκριση του καταστατικού πέρασαν πέντε χρόνια. Μέχρι τότε το κόμμα πέρασε στον έλεγχο των κομμουνιστών. Οι αστοί ιδεολόγοι που πρωτοστάτησαν στην ίδρυση του κόμματος αποχώρησαν από το κόμμα. Ξεκίνησε ο πόλεμος εναντίον των ιδεολόγων κομμουνιστών που έβαλαν τα θεμέλια του κόμματος. Από τον προηγούμενο χρόνο ο Πλουτής Σέρβας έπαυσε να είναι ο Γενικός Γραμματέας. Σύντομα το κόμμα θα διέπραττε το μοιραίο λάθος.

Στη τετραήμερη συνεδρία της Κεντρικής Επιτροπής που έγινε το 1949 αποφασίστηκε ότι η γραμμή για Αυτοκυβέρνηση–Ένωση, που προωθούσε το κόμμα και με βάση την οποία πήρε μέρος στη διασκεπτική, ήταν λανθασμένη. Το κόμμα αποφάσισε να ευθυγραμμίσει τη δράση του με τη δράση τη Εκκλησίας. Από τότε υιοθέτησε τη γραμμή Ένωση και μόνον Ένωση. Σε μερικά χρόνια θα γινόταν η πρώτη ουσιαστική μεταμόρφωση.

Το 1952 ο Πλουτής Σέρβας και ο Αδάμ Αδάμαντος εκδιώχθηκαν από το κόμμα. Το αμάρτημα τους ήταν ότι δεν έπαυσαν να πιστεύουν στη γραμμή Αυτοκυβέρνηση – Ένωση. Από τότε το κόμμα έχασε την ευελιξία του. Έγινε δογματικό στις θέσεις του και απόλυτο στις επιδιώξεις του. Ο βασικός στόχος που ακολούθησε ανέκκλητα ήταν η κατάληψη της εξουσίας.

Από το 1960 μέχρι το 1993 και από το 2003 μέχρι το 2008 είχε μερίδιο στην εξουσία. Το 2008 με την εκλογή του Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής στην προεδρία της Δημοκρατίας αναρριχήθηκε στην κορυφή της εξουσίας. Τελικά κατάφερε να πραγματοποιήσει τον απόλυτο στόχο του. Με την κατάληψη της εξουσίας το κόμμα και οι άνθρωποι του κόμματος έδειξαν το πραγματικό τους πρόσωπο. Αποδείχθηκε στην πράξη ότι το μόνο πράγμα που τους ενδιαφέρει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο είναι το συμφέρον της ηγεσίας.

Το ΑΚΕΛ σήμερα είναι μια παρέα οπορτουνιστών. Η κομματική διακυβέρνηση της τελευταίας πενταετίας απέδειξε ότι δεν έχει τίποτε να προσφέρει στην κοινωνία. Η κοινωνική προσφορά του κόμματος τέλειωσε με την εκπνοή της δεκαετίας του σαράντα. Μοναδική ίσως εξαίρεση αποτελεί η προσφορά του Ανδρέα Ζιαρτίδη στη θέσπιση της εργατικής νομοθεσίας τη δεκαετία του εξήντα. Στη δεκαετία του σαράντα, σε αντίθεση με σήμερα, η κοινωνική προσφορά του κόμματος ήταν εντυπωσιακή. Ενδεικτικά αναφέρονται η οργάνωση των εργατών και των αγροτών, οι απεργίες που καθιέρωσαν το οκτάωρο και η προώθηση της γραμμής Αυτοκυβέρνηση-Ένωση.

Η δεύτερη μεταμόρφωση, που συντελέστηκε το 1990 με την αποχώρηση του Ανδρέα Ζιαρτίδη, στέγνωσε το κόμμα. Το σημερινό ΑΚΕΛ δεν έχει καμιά σχέση με το ΑΚΕΛ της δεκαετίας του σαράντα. Το χάος που δημιούργησε η διακυβέρνηση της πενταετίας που διανύουμε αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Τα κατορθώματα του προέδρου και η συμπεριφορά της ηγεσίας του κόμματος από το 2003 μέχρι σήμερα με κάμνουν να νιώθω ενοχές που από νεανικό ενθουσιασμό παρέσυρα τον πατέρα μου να γίνει ακελικός. Επηρεάστηκα από την ιδεολογική καθαρότητα και από τη δράση των στελεχών του κόμματος στη δεκαετία του σαράντα. Δεν μπόρεσα να δω τη διαφορά που επέφερε η μεταμόρφωση του 1952. Πρόκειται για σοβαρό λάθος το οποίο δεν μπορώ να επανορθώσω. Ο πατέρας μου δεν είναι πλέον στη ζωή και το μονό που απομένει να κάμω είναι να ζητήσω δημόσια συγγνώμη. Συγγνώμη πατέρα που σε παρέσυρα να γίνεις Ακελικός.