Ινδοί, Πέρσες, Χριστιανοί ή Εβραίοι, αν θέλουμε να ζήσουμε σαν ένα έθνος, πρέπει το συμφέρον του καθενός να γίνει συμφέρον όλων», είχε πει κάποτε Μαχάτμα Γκάντι.

Ο άνθρωπος, πολιτικός και φιλόσοφος που με τη δύναμη του μυαλού του και το παράδειγμα που έδινε με τον βίο του στον λαό της Ινδίας, κατόρθωσε να ελευθερώσει την τεράστια αυτή ασιατική χώρα που σήμερα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ατμομηχανές της παγκόσμιας οικονομίας, από τον αποικιοκρατικό βρετανικό ζυγό χωρίς να ρίξει σφαίρα.

Δεν θα υπεισέλθω στο δικό μας, κυπριακό μικρομεγαλισμό, ούτε στις κοντόφθαλμες πολιτικές που μας έφεραν, εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα, στην οδυνηρή κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα, αλλά με αφορμή το απόφθεγμα του Γκάντι, θα επιχειρήσω να εξετάσω τη σημερινή κατάσταση και τις προοπτικές που διανοίγονται, κυρίως λόγω φυσικού αερίου.

Έχουμε και λέμε. Στη βάση των δεδομένων αλλά και έγκυρων πληροφοριών στο παιχνίδι των υδρογονανθράκων, που ως εκ της θέσεώς της βρίσκεται η Κύπρος, καθώς και το Ισραήλ, κεντρικούς ρόλους έχουν ή και θα αποκτήσουν οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Βρετανία και η Γαλλία.

Αν στην οικοδόμηση του τερματικού των 10,5 δισ. επί κυπριακού εδάφους, μετάσχει και η Γερμανία, που θεωρείται από τις πιο προηγμένες στη σχετική τεχνογνωσία χώρες, τότε ένα ακόμη ατού προστίθεται στην –αναπάντεχη– τύχη μας. Κι αυτό διότι θα έχουμε δίπλα από την Κύπρο σχεδόν όλες τις χώρες μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, με συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα προοπτικής μερικών δεκαετιών, ενώ ο τρίτος γύρος αδειοδότησης μπορεί να φέρει στα νερά της ανατολικής Μεσογείου και την Κίνα.

Στην περιοχή μας λοιπόν θα μπορεί κανείς να παρακολουθήσει σαν σε τηλεοπτική οθόνη, να παίζεται το μεγάλο γεωστρατηγικό παιχνίδι της ενέργειας. Πέριξ του πυρήνα της εξόρυξης του φυσικού αερίου, αυτόματα αναπτύσσεται και ο λεγόμενος auxiliary sector «βοηθητικός τομέας» ή δευτεροβάθμιος τομέας.

Πρόκειται για μια μεγάλη σειρά επιχειρήσεων που ξεκινά από τις διάφορες προμήθειες που χρειάζεται για τη λειτουργία του ο κύριος τομέας, και φτάνει στην κτηματαγορά και τις υπηρεσίες. Μάλιστα, πριν από 20 μέρες, υποβάλαμε σχετικό ερώτημα προς την εδώ αμερικανική πρεσβεία περί πληροφοριών για ύπαρξη αυξημένου ενδιαφέροντος από αμερικανικές εταιρείες του auxiliary sector, και λάβαμε γραπτή καταφατική απάντηση.

Σύμφωνα, δε, με διπλωματική πηγή χώρας η οποία διενεργεί εξορύξεις, με την ανακοίνωση θετικών αποτελεσμάτων των πρώτων διερευνητικών εξορύξεων, η ανάπτυξη της χώρας που έχει τα κοιτάσματα είναι αλματώδης. Με αυτό αντιλαμβάνεται κανείς ότι μία χώρα και μία οικονομία των μεγεθών της Κύπρου, μπορεί πολύ γρήγορα, όχι μόνο να ανακάμψει από την οικονομική κρίση, αλλά και να ευημερήσει διασφαλίζοντας και με μέλλον των γενεών που έπονται. Μοναδική προϋπόθεση είναι «να μαζέψουμε τον νου μας» και να κινητοποιήσουμε όλες τις επιστημονικές και τεχνοκρατικές μας δυνάμεις, όπου κι αν βρίσκονται προς εξυπηρέτηση αυτού που προκύπτει να είναι η διασφάλιση της ασφάλειας, της ευημερίας και της προκοπής της πατρίδας μας.

Είναι φυσικό ότι οι μεγάλες δυνάμεις που έχουν συμφέροντα στην περιοχή δεν θα επιτρέψουν να διασαλευτεί η οποιαδήποτε ισορροπία μπορεί να επηρεάσει την απρόσκοπτη εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Οι προειδοποιήσεις τους προς την Τουρκία, που επιχείρησε πρόσφατα σειρά παλικαρισμών, υπήρξαν ενδεικτικές. Μόνο που η Τουρκία εκτός του ότι θέλει κάποιο μερίδιο από τα κέρδη για αναπληρώσει ίσως και τα απολεσθέντα των υπεσχημένων από την κατάρρευση, όπως φαίνεται, και του Project Nabucco, κατέχει και τη μισή Κύπρο. Άρα για να αποκτήσει έστω και εμμέσως δικαίωμα στα κέρδη, θα πρέπει να λύσει το Κυπριακό.

Δεν έχω αμφιβολία ότι η ευκαιρία θα δοθεί. Και το πιθανότερο είναι θα δοθεί το διάστημα που θα προηγηθεί των εξορύξεων. Δηλαδή στην καλύτερη των περιπτώσεων σε 4-5 χρόνια. Υπάρχει γι’ αυτό ικανός χρόνος για να μελετήσουμε την κατάσταση με σοφία και μακριά από ομφαλοσκοπήσεις.

Γι’ αυτό και καθίσταται επίκαιρο το απόφθεγμα του Γκάντι ότι, «αν θέλουμε να ζήσουμε σαν ένα έθνος, πρέπει το συμφέρον του καθενός να γίνει συμφέρον όλων». Διότι πρέπει το δικό μας συμφέρον να φροντίσουμε να συμβαδίσει με τα συμφέροντα όλων, της Τουρκίας και της Ελλάδας μη εξαιρουμένων, αφού εκτός των άλλων ουδείς μπορεί –ακόμα και οι μεγάλες δυνάμεις– να τις διώξουν από την περιοχή.

Προς το παρόν φαίνεται ότι η κυβέρνηση Χριστόφια κάνει ορθές κινήσεις στο ζήτημα του φυσικού αερίου. Δεν αρκεί όμως, διότι χρειάζεται μακρόπνοος σχεδιασμός και η επίταξη όλων των φωτεινών μυαλών είναι επιβεβλημένη.