2005-01   Ανοιχτή Επιστολή με Θέμα:

Μέτρα στήριξης του Κυπριακού Ποδοσφαίρου

Η Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Βουλής συζητεί τελευταία το πιο πάνω θέμα. Με την ανοιχτή αυτή επιστολή επιθυμώ να εκφράσω μερικές σκέψεις επί του θέματος.

Κατ’ αρχή, επιτρέψετέ μου, να αμφιβάλλω κατά πόσο πρόκειται για καθαρά Κυπριακό Ποδόσφαιρο.¹

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η βασική ενδεκάδα της Ένωσης Νέων Παραλιμνίου, που συμμετέχει στο Παγκύπριο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Α’ κατηγορίας, αποτελείται από εννέα, (9 παρακαλώ) ξένους ποδοσφαιριστές και από μόνο δύο Κύπριους ποδοσφαιριστές, και αυτοί δεν είναι καν Παραλιμνίτες. Πώς, λοιπόν, μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει μια τέτοια ομάδα Παραλιμνίτικη ή έστω ως Κυπριακή;

Δεν είναι βέβαια μόνο η λεγόμενη Ένωση Νέων Παραλιμνίου που «εργοδοτεί» ξένους παίχτες για να διασκεδάζουν και να ψυχαγωγούν τους Παραλιμνίτες θεατές και όχι μόνο – όπως οι αρχαίοι Ρωμαίοι που χρησιμοποιούσαν ξένους δούλους ως μονομάχους για να διασκεδάζουν οι ίδιοι στις διάφορες αρένες με το θάνατο των μονομάχων.

Όλα σχεδόν τα ποδοσφαιρικά σωματεία έχουν μετατραπεί σε ιδιωτικές επιχειρήσεις^.  εισάγουν χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότερους ξένους παίχτες για να διασκεδάζουν τους φανατικούς νεαρούς οπαδούς – όσους παρέμειναν βέβαια – τέτοιων σωματείων για δήθεν τη δόξα της ομάδας τους.

Ερωτώ, λοιπόν: Γιατί εμείς οι φορολογούμενοι να συνδράμουμε οικονομικά μερικούς Κύπριους και ξένους παράγοντες-επιχειρηματίες να κάνουν επιχείρηση ποδοσφαίρου (γιατί περί αυτού πρόκειται) εισάγοντας και εργοδοτόντας ξένους παίχτες και τεχνικούς με σκοπό να κερδοσκοπήσουν οι ίδιοι;

Ποιος είναι ο χαρακτήρας του ποδοσφαίρου;

Είναι παιχνίδι ή θέαμα;

Είναι οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι ερασιτεχνικές ομάδες ή κερδοσκοπικές επιχειρήσεις;

Θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι, στο παρελθόν το ποδόσφαιρο, όπως κάθε άλλο παιχνίδι, ήταν μια ανθρώπινη δραστηριότητα με την οποία κατά κύριο λόγο ψυχαγωγούνταν αυτοί που έπαιζαν, δηλαδή οι παίχτες που κατά κανόνα εργάζονταν σε ωφέλιμες κοινωνικά εργασίες και κατά δεύτερο λόγο αυτοί που τυχόν τους παρακολουθούσαν να παίζουν, δηλαδή οι θεατές. Μ’ άλλα λόγια οι παίχτες δεν έπαιζαν για να ψυχαγωγούν άλλους – τους θεατές - αλλά για να ψυχαγωγούνται οι ίδιοι.

Σταδιακά το παιχνίδι του ποδοσφαίρου μετατράπηκε σε επιχείρηση θεάματος (show business) για να προσφέρει «ψυχαγωγία» σε χιλιάδες θεατές ώστε να πλουτίζουν και να δοξάζονται οι παράγοντες-επιχειρηματίες των λεγόμενων ομάδων – συλλόγων ή σωματείων - τις οποίες μετέτρεψαν σε ιδιωτικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις.

Η μετατροπή του ποδοσφαίρου σε επάγγελμα και θέαμα, αποστερεί από τις χιλιάδες τα παιδιά και τους νέους εργαζόμενους τη δυνατότητα να παίζουν και να χαίρονται αυτό το παιχνίδι μεταξύ τους με βάση τις δυνάμεις και τις ικανότητές που διαθέτουν, χωρίς δηλαδή εντατική και εξειδικευμένη προπόνηση. Αντί, λοιπόν, τα παιδιά και οι νέοι μας να είναι παίχτες και να χαίρονται το ποδόσφαιρο παίζοντας, μετατράπηκαν σε θεατές ορισμένων ειδικά εξασκημένων για αυτό το παιχνίδι νέων. Τα έκτροπα που συμβαίνουν συχνά σε ποδοσφαιρικούς αγώνες από φανατικούς «θεατές – χούλιγκαν» οφείλονται, κατά την ταπεινή μου γνώμη, στο γεγονός ότι υποσυνείδητα οι νέοι αυτοί νιώθοντας ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να εκτονωθούν από την ενέργεια που διαθέτουν σε παιχνίδια ποδοσφαίρου, και έτσι με την πρώτη πρόκληση εκτονώνουν την ενέργεια τους με διάφορες μορφές βίας εναντίον οπαδών της άλλης ομάδας ή πάνω σε κινητή ή ακίνητη περιουσία.

Όσοι ισχυρίζονται ότι το ποδόσφαιρο εντάσσεται στον αθλητισμό ή στα σπορ, θα πρέπει ασφαλώς να αναφέρονται στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, όπου οι παίχτες παίζουν τόσο για να ψυχαγωγηθούν, όσο και για να ασκηθούν για να διατηρούν καλή υγεία. Τα λεγόμενα ποδοσφαιρικά σωματεία που εργοδοτούν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές και συμμετέχουν σε πρωταθλήματα επαγγελματικού ποδοσφαίρου, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κερδοσκοπικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ελεύθερη αγορά με σκοπό να κερδοσκοπήσουν εκμεταλλευόμενα την «εργατική δύναμη» των ανθρώπων που εργοδοτούν (παιχτών, τεχνικών κ.λπ.) και εκμεταλλευόμενα επίσης τα κεφάλαια που επενδύουν σε ρευστό και πάγιο ενεργητικό.

Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των ποδοσφαιρικών σωματείων και πολλών άλλων «αθλητικών συλλόγων», παραγόντων και αθλητικογράφων που τελευταία πολλαπλασιάστηκαν ωσάν τα  μανιτάρια, είναι ότι το κράτος θα πρέπει να τα υποστηρίζει οικονομικά γιατί ….όταν παίζουν στο εξωτερικό κάνουν γνωστό και προωθούν το καλό όνομα της Κύπρου. Υποθέστε, λοιπόν, ότι μια «κυπριακή ομάδα» παίζει σε Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα με 9 ξένους παίχτες και δύο Κύπριους. Μια τέτοια ομάδα προωθεί το καλό όνομα της Κύπρου ή το εξευτελίζει, στέλνοντας το μήνυμα ότι μια ολόκληρη Κύπρος δεν διαθέτει αρκετούς ποδοσφαιριστές για να εκπροσωπηθεί στην Ευρώπη. Και σας διαβεβαιώνω ότι επειδή οι ξένοι παίχτες είναι κατά κανόνα καλύτεροι από τους Κύπριους, μια μέρα θα γίνει κι αυτό: η Κύπρος σύντομα θα εκπροσωπείται στο εξωτερικό με μόνο ξένους παίχτες. Θα μου πει κανείς ότι όλες οι ομάδες σήμερα έχουν στις τάξεις τους πολλούς ξένους ποδοσφαιριστές. Η Άρσεναλ π.χ. έπαιξε πολλές φορές χωρίς να έχει στη βασική ομάδα ούτε ένα Άγγλο ποδοσφαιριστή. Είναι πλέον κανόνας οι Ευρωπαϊκές ομάδες να είναι διεθνικές ομάδες. Αυτές όμως δεν αποτείνονται στις κυβερνήσεις των χωρών τους για οικονομική ενίσχυση!

Δεν θα επεκταθώ περισσότερο στην ουσία του θέματος. Θα πρέπει όμως να επαναλάβω ότι όπως και στην περίπτωση των άλλων ιδιωτικών επιχειρήσεων, έτσι και στην περίπτωση των ποδοσφαιρικών εταιρειών, το κράτος δεν είναι υπόχρεο να καλύπτει τις οποιεσδήποτε ζημιές. Ένα πολύ μικρό ποσοστό της κυπριακής κοινωνίας παίζει ή παρακολουθεί ποδόσφαιρο. Γιατί το υπόλοιπο μέρος της κοινωνίας που δεν παίζει και δεν παρακολουθεί ποδόσφαιρο να πληρώνει; Αν το κράτος καλύψει τις ζημιές των εταιρειών αυτών, αύριο θα παρουσιαστούν στο προσκήνιο κάθε είδους ιδιωτικές επιχειρήσεις να απαιτούν τα ίδια.

Μην ξεχνάτε ότι και τα καμπαρέ εργοδοτούν αλλοδαπές «καλλιτέχνιδες» για να ψυχαγωγούν τους πελάτες τους. Μήπως θα πρέπει κι αυτός ο «επιχειρηματικός κλάδος» να αποταθεί στο κράτος για οικονομική ενίσχυση, όπως μια σειρά άλλοι κλάδοι τον τελευταίο χρόνο;

Τελειώνοντας υποστηρίζω με όλη μου τη ψυχή ότι το κράτος έχει υποχρέωση να υποστηρίζει οικονομικά με προγραμματισμένο τρόπο την προώθηση του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου, τόσο ανάμεσα στους μαθητές όσο και στους νέους εργαζόμενους (ακόμη και ανάμεσα στους μεσήλικες), ώστε όχι μόνο να ψυχαγωγούνται παίζοντας ένα ευγενικό, ομαδικό παιχνίδι, αλλά και για να διατηρούν την υγεία τους σε καλή κατάσταση. Είμαι σίγουρος ότι τα λεφτά που θα ξοδεύει το κράτος για το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο θα τα εξοικονομεί από την ελάττωση των εξόδων παροχής ιατρικών και φαρμακευτικών υπηρεσιών στους συμμετέχοντες στο παιχνίδι.

Νά ‘στε όλοι καλά, τόσο πνευματικά όσο και σωματικά!

Χαμπής Κιατίπης

Λευκωσία, 13 Απριλίου 2005

Σημείωση (10-09-2005): Η εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ στην έκδοσή της της 26ης Αυγούστου 2005 περιέλαβε ένα ένθετο με τίτλο ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ 2005-06. Στο ένθετο αυτό περιέχονται πολλές πληροφορίες για το Κυπριακό Ποδόσφαιρο, ανάμεσά τους και τα ονόματα των ποδοσφαιριστών των 14 ομάδων της Α' Κατηγορίας.  Από τα ονόματα προσπάθησα να καθορίσω κατά πόσο ένα παίχτης είναι ξένος ή Έλληνας (Ελληνοκύπριος ή Ελλαδίτης) γιατί μου ήταν αδύνατο από το όνομα και μόνο να καθορίσω κατά πόσο ένας παίχτης είναι Ε/Κ ή Ελλαδίτης. Το αποτέλεσμα είναι το ακόλουθο.

Χαμπής Κιατίπης

Ταχτικός θεατής καλών ποδοσφαιρικών αγώνων